Từ xưa người ta vẫn coi trên mặt đất là dương, dưới mặt đất là âm. Nơi ở của người sống là dương trạch, nơi chôn người chết là âm trạch. Linh hồn của người đã mất yên ổn thì con cháu mới thịnh vượng, sung túc, bởi vật mà âm trạch rất được coi trọng.
Việc chọn đất để xây mộ, chọn hướng mộ là một điều khá quan trọng theo phong thủy. Mộ phần của người mất có tốt, thì mới tạo phúc cho đời sau. Theo phong thủy thì có thể dựa vào ngày sinh, ngày mất ta có thể tra cứu Trạch quẻ để có thể xác định được 4 hướng tốt và hướng xấu hay như chọn các ngày, giờ tốt để di quan, hạ huyệt để mong người chết lưu phúc lại cho con cháu.
Những trường hợp chọn mộ nơi xấu
- Không nên chọn những nơi có dòng nước đọng lại. Có nghĩa là long mạch phải chảy , không bị cắt đứt. Nếu chọn chộn mộ ở những nơi nước đọng lại thì con cháu sẽ bị thân, hư răng, đau lưng, có thể chết bắt đắc hay tuyệt tự, không có con cháu nối dõi.
- Không chọn mộ gần các cây lớn để tránh trường hợp rễ cây sẽ đâm cào hài cốt. Như vậy phần mộ sẽ bị động, con cháu đau ốm.
- Không chôn gần các nơi công cộng, khu vui chơi, bến xe hay bến tàu, khu công nghiệp nặng. Như vậy sẽ khiến cho âm trạch bị nhiễu, con cái hư hỏng, học hành không đến nơi đến chốn.
- Mộ nghịch long, tức là đầu mộ để dưới thấp, chân hướng về tổ sơn cao, con cháu loạn thần tặc tử, bất hiếu, bất trung.
- Trong nhà mà có người chết trôi, chết đuối phải lo đoạn nghiệp, vì sợ về sau sẽ có người chết chìm nữa.
- Với những trường hợp mộ, huyệt đặt sai hướng sẽ phát tác rất nhanh, có trường hợp rất nặng. Vì vậy cần phải chọn được ngôi đất thích hợp.
Lựa chọn những nơi đất chôn mộ tốt
- Huyệt mộ là nơi đất mới chưa từng bị chôn lấp, đào xới. Khí đất của huyệt tươi tốt, đất rắn chắc tươi tắn. Nếu là vùng đồng bằng đất tươi mịn.
- Kỵ nhất là huyệt là nơi đất tơi xốp, có chứa nhiều rác rưởi hoặc có nguồn nước ô nhiễm. Cần phải tránh các nguồn nước ô nhiễm, màu sắc của nước trong xanh, mùi thơm.
- Ở vùng nghĩa trang nơi quy tụ nhiều mộ, thường bị tình trạng quá tải về diện tích, các mộ chen lấn nhau. Tránh cho việc mộ bị các mộ xung quanh lấn chiếm hoặc án giữ ngay trước hoặc đâm xuyên vào hai bên cạnh mộ. Nếu chọn được huyệt phía trước rộng thoáng, lại nhìn ra ao hồ hay sông suối là tốt nhất.
- Quan sát cẩn thận hệ thống đường đi xung quanh. Nếu huyệt có đường đi đâm thẳng vào giữa thì gia chủ bị bại không thể dùng. Tốt nhất nên chọn nơi yên tĩnh xa cách với đường đi lối lại quanh khu vực mộ.
- Lưu ý cần nhà thầy, các chuyên gia phong thủy tiến hành xem xét cần thận, chọn được vị trí, ngày giờ tốt.
- Trong trường hợp đã có nghĩa trang của dòng họ được thiết kế sẵn từ trước thì việc này rất đơn giản vì khi lập nghĩa trang đã có các phong thủy sư tính toán cho rồi. Tầm Long tróc mạch – Xác định huyệt khí – Mua cuộc đất đã tìm được, tính toán phân kim sẵn, bao gồm các bước như xác định Loan đầu, Thiên môn, Địa hộ, xác định vị trí kết Huyệt, tính toán thời gian đặt mộ, độ sau và phương đặt để đạt được Huyệt Khí Bảo Châu.
Thời gian cải táng và quy tập mộ
Chọn lựa thời điểm cải táng là một việc vô cùng quan trọng. Theo phong thủy các các sách từ xưa thì thời gian tốt nhất trong năm cho việc cải táng và quy tập mộ là cuối Thu đến trước ngày Đông Chí của năm. Theo phong tục của Việt Nam, thì người mất sau 3 đến 4 năm thì cải táng, cũng là lúc con cháu mãn tang, tức là hoàn toàn hết để tang vong linh. Vì thế việc cải tang thường được tiến hành sau 3 năm chôn hung táng. Nhưng hiện nay do khí hậu có nhiều thay đổi, các hóa chất sử dụng nhiều trong đất nên hiện tượng người chết chưa được phân hủy, nhiều gia đình sẽ chọn cải tang sau 4 đến 5 năm.
Ngoài ra năm để tiến hành cải táng được lựa chọn dựa trên tuổi của trưởng nam trong nhà. Năm tiến hành cần phải phù hợp với tuổi của trưởng nam.